Mục tiêu ESG đối với ngành nhựa

Tìm hiểu mục tiêu ESG đối với ngành nhựa: từ thực trạng ô nhiễm, khung pháp lý đến giải pháp giảm thiểu rác thải và hướng tới mô hình kinh tế tuần hoàn.

ESG là gì và vì sao ngành nhựa cần quan tâm?

ESG (Environmental, Social, Governance – Môi trường, Xã hội và Quản trị) ngày càng trở thành tiêu chuẩn đánh giá quan trọng đối với hoạt động doanh nghiệp hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang dịch chuyển theo hướng bền vững. Với ngành nhựa – nơi sản xuất và tiêu dùng tạo ra lượng chất thải đáng kể – việc tiếp cận ESG không chỉ là yêu cầu đạo đức mà còn là yếu tố sống còn về dài hạn.

Khi nhắc đến ESG, yếu tố “E – Môi trường” thường được gắn liền với biến đổi khí hậu và phát thải carbon. Tuy nhiên, với ngành nhựa, vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa đang là một trong những thách thức môi trường nghiêm trọng nhất. Do vậy, mục tiêu ESG đối với ngành nhựa cần mở rộng trọng tâm, không chỉ giới hạn ở khí thải mà còn bao gồm trách nhiệm xử lý rác thải nhựa và xây dựng chuỗi giá trị tuần hoàn.

Thực trạng ô nhiễm rác thải nhựa tại Việt Nam

Theo số liệu thống kê, Việt Nam thải ra khoảng 1,8 triệu tấn rác nhựa mỗi năm, tuy nhiên chỉ 27% trong số đó được tái chế. Phần lớn rác nhựa còn lại tồn tại lâu dài trong môi trường hoặc tại các bãi chôn lấp, gây hệ lụy nghiêm trọng:

• Tắc nghẽn hạ tầng đô thị do rác nhựa làm nghẽn cống rãnh, gia tăng nguy cơ ngập lụt.
• Nguy cơ với hệ sinh thái: động vật hoang dã và sinh vật biển dễ bị mắc kẹt hoặc hấp thụ nhựa vi mô (microplastic).
• Ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm: Nhựa phân hủy chậm giải phóng hóa chất độc hại, ảnh hưởng đến chuỗi thức ăn và sức khỏe con người.

Một số loại rác thải nhựa điển hình theo chủng loại polymer bao gồm: PET (chai nước), PVC (ống, dây cáp), HDPE (bao bì), LDPE (túi nylon), PP (nắp chai), PS (đồ dùng 1 lần), PC (bao bì kỹ thuật), Nylon (dụng cụ đánh bắt thủy sản).

 

Khung pháp lý định hướng ESG cho ngành nhựa tại Việt Nam

Việt Nam đã đưa ra loạt chính sách và cam kết mạnh mẽ để hướng tới phát triển bền vững trong lĩnh vực nhựa:

• Luật Bảo vệ Môi trường 2020 (72/2020/QH14): đặt nền tảng pháp lý toàn diện cho bảo vệ môi trường và quản lý chất thải.
• Nghị định 08/2022/NĐ-CP: quy định chi tiết các hoạt động giảm thiểu và tái chế rác thải nhựa.
• Cam kết Net Zero vào năm 2050 tại COP26: thể hiện quyết tâm quốc gia trong việc giảm phát thải ròng và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.

Các quy định này tạo khung pháp lý thúc đẩy ngành nhựa Việt Nam chuyển đổi theo tiêu chuẩn ESG – vừa là thách thức, vừa là cơ hội đổi mới và khẳng định vị thế bền vững trên thị trường quốc tế.

 

Các giải pháp ESG trọng yếu cho ngành nhựa

Để tiến tới thực thi ESG hiệu quả, ngành nhựa cần triển khai đồng bộ các giải pháp theo từng trụ cột.

Đánh giá và đo lường dấu chân nhựa

Các doanh nghiệp cần tiến hành Plastic Footprint Assessment nhằm xác định khối lượng sử dụng nhựa nguyên sinh, tỷ lệ tái chế và lượng rác thải phát sinh theo từng giai đoạn trong chuỗi giá trị. Kết quả phân tích sẽ là cơ sở để thiết lập mục tiêu giảm thiểu cụ thể và giám sát tiến độ cải thiện.

Giảm thiểu phát sinh chất thải

Tối ưu thiết kế bao bì để giảm định mức nguyên liệu nhựa.

Ưu tiên sử dụng vật liệu có khả năng phân hủy sinh học hoặc có thể tái sử dụng.

Áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn: quay vòng vật liệu, kéo dài vòng đời sản phẩm.

Thúc đẩy tái chế và tái sử dụng

Hợp tác với các tổ chức tái chế và trung tâm phân loại để nâng cao tỷ lệ thu hồi nhựa.

Triển khai mô hình Extended Producer Responsibility (EPR) – trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất trong việc thu gom và xử lý bao bì sau tiêu dùng.

Khuyến khích người tiêu dùng phân loại rác tại nguồn.

Đổi mới sản phẩm và vật liệu

Nghiên cứu phát triển các loại nhựa sinh học (bioplastic), vật liệu phân hủy sinh học (compostable plastic).

Tích hợp ESG trong quy trình R&D nhằm hạn chế phụ gia hóa chất độc hại, đảm bảo an toàn môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Hợp tác và vận động chính sách

Tham gia các liên minh ngành như Liên minh Tái chế Bao bì Việt Nam (PRO Vietnam).

Vận động cải tiến cơ chế ưu đãi cho sản phẩm tái chế và doanh nghiệp có mô hình ESG hiệu quả.

Xây dựng báo cáo ESG minh bạch – tạo niềm tin với nhà đầu tư, cổ đông và người tiêu dùng.

 

ESG không còn là tùy chọn mà là yêu cầu chiến lược

Ngành nhựa đang ở tâm điểm của các cuộc thảo luận về phát triển bền vững. Trước áp lực từ người tiêu dùng, nhà đầu tư và khung pháp lý, việc thực thi ESG không còn là lựa chọn, mà là đòi hỏi bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn phát triển lâu dài.

Doanh nghiệp nhựa thực hiện nghiêm túc ESG không chỉ cải thiện danh tiếng thương hiệu, giảm thiểu rủi ro pháp lý và tài chính, mà còn mở ra cơ hội đổi mới mô hình kinh doanh, gia nhập chuỗi cung ứng toàn cầu, và tiếp cận nguồn vốn xanh ngày càng phổ biến.

Nguồn: Ahead

 

Thông tin liên hệ: